στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, Ηράκλειο, από 20 έως 30 Μαΐου

Η τέχνη ανοίγει δρόμους σε μέρη που νομίζαμε απάτητα…

Η ζωή ξεπερνά την τέχνη, τόσο που η τέχνη για να φτάσει τη ζωή αναγκάζεται να την αντιγράψει. Όταν το κάνει καλά, το αποτέλεσμα είναι μαγικό.
Η ζωή δίνει τα ερεθίσματα που μετατρέπονται σε δημιουργικά κίνητρα μέσα μας. Κι αναζητούν έναν τρόπο έκφρασης. Μα όταν τα χέρια είναι αμάθητα, όταν δεν έχουν μάθει να κρατούν επιδέξια πινέλα, πένες και φωτογραφικούς φακούς, τότε το συναίσθημα γίνεται βάρος, κι η ανάγκη έκφρασης κραυγή.
Αυτές τις κραυγές θέλει να κατευνάσει η έκθεση τέχνης που φιλοξενείται στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου και θα είναι ανοιχτή στο κοινό μέχρι και τις 30 Μαΐου. Να δείξει ότι για να εκφραστεί κάποιος υπάρχουν πολλοί τρόποι. Κάποιους, ίσως, δεν τους ξέραμε καν. Το μεγάλο ταλέντο βρίσκεται στο να ανακαλύψεις τι είναι αυτό που κρύβεις μέσα σου κι όχι απλά στο να το εκφράσεις. Γιατί αν το ανακαλύψεις, θα βρεις τρόπο να το εκφράσεις.
Η έκθεση αυτή μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε δημιουργική αναζήτηση φτάνει ο επισκέπτης να είναι ανοιχτός στις προκλήσεις της. «Τι είναι το Σύγχρονο Τοπίο;», «Πώς θα το ανακαλύψω», «Πώς θα το προστατέψω», «Πώς θα το εξέφραζα εγώ;». Κι η αναζήτηση αυτή δεν έχει τελειωμό. Είναι σαν να παλεύεις με μια ιδέα και μόλις την κατανοήσεις να ξεπετιέται μια άλλη μέσα από τις ρίζες των λέξεων. Ατέλειωτη πορεία, μα πάντα ανοδική. Πάντα σε πάει πιο ψηλά.
Και ποιος είναι ο προορισμός της τέχνης; Να κάνει τη καρδιά να πεταρίσει και να προσφέρει συμβολισμούς που οδηγούν σε πιο Υψηλές Συνειδητοποιήσεις. Κι αυτό δεν γίνεται άμεσα. Αργά έρχεται και σε βρίσκει η μια συνειδητοποίηση μετά την άλλη καθώς δραπετεύουν από τα βάθη του μυαλού κι αρχίζουν να φλερτάρουν με το συνειδητό του μέρος. Αργά, εκεί που δεν το περιμένεις. Καθώς θαυμάζεις τις πινελιές ενός ζωγραφικού έργου, καθώς προσέχεις το παιχνίδι σκιάς και φωτός σε μια φωτογραφία.
Απ’ το να βρεθεί κάποιος σε έναν χώρο έκθεσης καλλιτεχνικών έργων, ίσως πιο δύσκολο είναι να διαθέσει τον απαραίτητο χρόνο στον εαυτό του ώστε να ανακαλύψει κάθε έργο χωριστά. Να κάνει ανακωχή με τον χρόνο αφήνοντας έξω από την πόρτα τις συνήθεις ταχύτητές του. Αυτό είναι το στοίχημα του επισκέπτη. Στη Βασιλική, αυτές τις μέρες, συναντούμε τόσα Σύγχρονα Τοπία όσα και τα έργα που φιλοξενεί στον επιβλητικό της χώρο. Περιμένουν να τα ανακαλύψουν, το καθένα στον δικό του χρόνο.
Κάθε φορά που τα εκθέματα σμίγουν με ένα ζευγάρι διεισδυτικά, διερευνητικά μάτια, αλλάζουν μορφή κι ανεβαίνουν πιο ψηλά στους τοίχους της έκθεσης, λαμπρύνουν τα χρώματά τους, ερωτοτροπούν. Αυτός είναι ο προορισμός τους. Να ερωτοτροπούν με τον θαυμαστή τους, δίνοντάς του μέρος μόνο της ουσίας, του νοήματός τους. Το υπόλοιπο το δημιουργεί ο θεατής, που ουσιαστικά ολοκληρώνει το έργο.
Τριανταπέντε άνθρωποι από την Ελλάδα, τη Γαλλία, την Ολλανδία και τις ΗΠΑ, φύτεψαν τον σπόρο του προβληματισμού. Κάθε επισκέπτης της έκθεσης προσδίδει και κάτι από την προσωπικότητά του σ’ αυτό το χώμα της σποράς, με αποτέλεσμα το λουλούδι που θα φυτρώσει να μη μοιάζει με κανένα άλλο. Συγκινεί και ευαισθητοποιεί και το μόνο που ζητά είναι να είμαστε εκεί. Ή να ήμασταν κάποτε.
Μέχρι τις 30 Μαΐου οι πόρτες θα είναι ανοιχτές. Η προσέλευση του κόσμου μέχρι τώρα έχει δείξει ότι ο πολίτης αναζητά τη διαφορετικότητα στη ζωή του και όταν τη βρίσκει ξέρει να την τιμά και να την αναδεικνύει. Ξέρει να γίνεται «συνένοχος» στην πιο ωραία πλάνη που οργανώθηκε ποτέ. Να κάνουμε το μυαλό μας να ξεχάσει για λίγα λεπτά την καθημερινότητα με τις επιταγές και τα στεγανά της και να αφεθούμε σε μια ανάλαφρη, μα βαθιά ουσιαστική αιώρηση.
Να βρεθούμε κάπου ψηλά, όπου ο αέρας είναι πιο καθαρός, η ατμόσφαιρα δεν είναι μολυσμένη και που ο ήλιος δεν καίει πια τις σάρκες μας. Αυτό είναι το καινούριο κληροδότημα και το εμπιστευόμαστε στη γενιά που έρχεται. Η δικιά μας γενιά, θα είναι η πρώτη από μια σειρά γενιές, θεματοφύλακες του Σύγχρονου Τοπίου που κινδυνεύει. Μεγάλη η ευθύνη, μα δεν έχουμε επιλογή. Την έχουμε ήδη επωμιστεί, βάρυναν οι ώμοι μας, μα το κεφάλι μας μπορούμε ακόμα να το κρατήσουμε ψηλά. Αρκεί να μη λιγοψυχήσουμε.
Η έκθεση τέχνης στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου, περισσότερο από μια απλή έκθεση είναι ένα κάλεσμα. Σε μια εποχή υποβάθμισης και απαξίας αρχών και αξιών, η τέχνη έρχεται να εγείρει θέματα πολιτικά, δίνοντάς τους πάλι την αξία που τους πρέπει. Δεν κάνει τίποτε άλλο απ’ το να θέτει τα κατάλληλα ερωτήματα. Τα ερωτήματα οδηγούν στον προβληματισμό, ο προβληματισμός στην ευαισθητοποίηση, η ευαισθητοποίηση στη δράση και κατά συνέπεια στη λύση. Στην εποχή που η πολιτική αδυνατεί να δώσει λύσεις, ας επιτρέψουμε στην τέχνη να κάνει μια προσπάθεια, ελπίζοντας να μην είναι και απέλπιδα. Από μας εξαρτάται.
Ας ρίξουμε λοιπόν μια τελευταία ματιά στο Σύγχρονο Τοπίο, όπως το οραματίστηκαν οι καλλιτέχνες του Naute, τα έργα των οποίων θα φιλοξενούνται στη Βασιλική για λίγες μέρες ακόμα. Μια τελευταία ματιά, πριν να βγούμε στο δρόμο αποφασισμένοι να γίνουμε μέρος, όχι πια της καταστροφής, μα της διατήρησης, της προστασίας, της ανάδειξής του Τοπίου ολόγυρά μας. Ήρθε πια η ώρα να το χαρούμε.
Καλή θέαση…

Νικόλας Σμυρνάκης
Υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων NAUTE
nsmyrnakis@gmail.com